ಬರಿಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಶಬ್ದ ಸೊಕ್ಕಿನ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳಿಂದ ಸೊರಗುತ್ತಿರುವ ಕನ್ನಡ ರಂಗಭೂಮಿ ಮುಟ್ಟಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ‘ಪೂರ್ವೋತ್ತರ’ ರಂಗೋತ್ಸವದ ನಾಟಕಗಳ ಪ್ರಸ್ತುತಿ ಇತ್ತು. ರಂಗಭೂಮಿ ಅದ್ಭುತ ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮ. ಮಾತುಗಳಿಗಿಂತ ದೃಶ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂವೇದನೆಗಳನ್ನು ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುವ ವಿಶಿಷ್ಠ ಕಲಾಪ್ರಕಾರ. ಬಳಸಿದ ಪರಿಕರಗಳು, ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕಸಬುದಾರಿಕೆ ಏನೇ ಇರಲಿ. ನಾಟಕವೊಂದು ರಂಗಮುಖೇನ ಹೇಳಬೇಕಾದ್ದನ್ನು ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಹೇಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ರಂಗೋತ್ಸವ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಬರಿಯ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು, ಅದದೇ ರಂಗ ಸಂಗೀತದ ಸೋಗಲಾಡಿತನಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಕೇಳಿ ಬೇಸತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ದೃಶ್ಯದ ಅನನ್ಯ ಸ್ಪರ್ಶಾನುಭವ ನೀಡಿತು.
‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’
ರಚನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನ: ಅಸೀಮ ಕುಮಾರ್ ನಾಥ್
ತಂಡ: ಸರ್ಸಾ. ಅಸ್ಸಾಂ
ಭಾಷೆ: ಅಸ್ಸಾಮಿ
ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ತುಂಬ ಸೆಳೆದ ನಾಟಕ ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’. ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸ್ಮಶಾನ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಚಿತ್ರಣ ಇಡೀ ನಾಟಕದ ಜೀವಾಳ. ಪ್ರೀತಿ, ಪ್ರೇಮ, ಕಾಮ ಮತ್ತಿತರ ಅಭಿಲಾಷೆಗಳಿಂದ ಒಳಗೇ ನಡೆಯುವ ಅಂತಃಯುದ್ಧದ ಚಿತ್ರಣ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಹೊಸ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿದ್ದವು. ಭಿನ್ನ ಲೈಟಿಂಗ್ವಿನ್ಯಾಸ, ಪರಿಕರಗಳ ಜತೆ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯನ್ನು ಅದೆಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೊ ಅಷ್ಟು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿ ನಾಟಕ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಬಗೆ ನಿಬ್ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವಂತಿತ್ತು. ನನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮೊದಲ ಇಂಥ ವಿಶೇಷ ಅನುಭವ.

ಜಿಬಿನ್, ಕೌಶಿಕ್, ಐಶ್ವರ್ಯ ಮತ್ತು ಅನಾಮಿಕ ಎನ್ನುವ ಗೆಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಅಂತಃಸಂಬಂಧ, ಅಂತಃಬದುಕಿನ ಸುತ್ತ ಈ ನಾಟಕ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಜಿಬಿನ್ ಸಹಜತೆಗೆ ತುಡಿಯುತ್ತ ಇರುವಂತೆಯೇ ಅವನ ಸುತ್ತಲಿನದ್ದೆಲ್ಲವೂ ಸಂಕೀರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಅವನೊಳಗಿನ ಹಿಂಸೆಯೆಲ್ಲ ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಸುತ್ತಲಿನ ಎಲ್ಲ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ತಾನೇ ಇರುವ ಮತ್ತು ತನ್ನದೇ ಎಲ್ಲವೂ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಸಮಾಜ ಬದುಕಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೇ ಸಂಕೀರ್ಣ. ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳು, ಫಿಲಾಸಫಿ ಎಲ್ಲವೂ ಮನುಷ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬದುಕುತ್ತಿರುವುದು ಅವನೇ. ಎಲ್ಲದರೊಳಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯನೇ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುವಂಥದು. ತನ್ನದೇ ಸೃಷ್ಟಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ಅಥವಾ ಅನುಸಂಧಾನ ನಡೆಸುವಂಥದು. ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಹೋದರೆ ಮನುಷ್ಯ ಅಸಾಧ್ಯ ಒಳಸುಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಒಳಸಂಕಟಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ನರಳುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ಪ್ರತಿ ಮನುಷ್ಯನ ಚಿತ್ತಭಿತ್ತಿ.
ಬದುಕಿನ ರಹಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಿಸರ್ಗದ ರಹಸ್ಯಗಳು ಬೇರೇನಲ್ಲ. ಅವು ಅಂತಃಸಂಬಂಧಿ. ಅಷ್ಟು ಸುಲಭಕ್ಕೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಭೇದಿಸಲಾಗದು. ಅದೊಂದು ನಿರಂತರ ಪಯಣ. ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡಿದ್ದು, ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದು ಅನುಭವ ಅಷ್ಟೇ. ಅದರಾಚೆಗೂ ಬದುಕಿನ ಹರವಿದೆ, ವಿಸ್ತಾರವಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಅದೆಷ್ಟೊ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಮನುಷ್ಯ ದೂರವೇ ಇದ್ದಾನೆ. ತನ್ನ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ದಕ್ಕಿದ್ದಿಷ್ಟೇ ಇರಬಹುದು. ಅಷ್ಟಕ್ಕೇ ಅವನ ನರಳಾಟ, ಒದ್ದಾಟ...
ಜಿಬಿನ್ ತನ್ನ ಸುತ್ತಲಿನ ಕೌಶಿಕ್, ಐಶ್ವರ್ಯ ಮತ್ತು ಅನಾಮಿಕ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಆತ್ಮದ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿರುವವನಂತೆ ಹೊರಗೇ ನಿಂತು ಅವರ ಅಂತರಂಗವನ್ನು ಹೊಕ್ಕು ಶೋಧ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಕೌಶಿಕ್ ಅಪಾರ ಮಟಿರಿಯಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಜಿಂದಗೀಯ ವ್ಯಾಮೋಹಿ, ಐಶ್ವರ್ಯ ಸಿರಿ ಸಂಪತ್ತಿದ್ದರೂ ಸುಂದರ ಬದುಕನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಂಬಲದವಳು. ಆದರೆ ಅನಾಮಿಕಾಗೆ ತನ್ನ ದೇಹದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದರಲ್ಲೇ ಬದುಕಿನ ಆನಂದವನ್ನು ಕಾಣುವ ಆಸೆ! ಕೌಶಿಕ್ ಪ್ರೇಮ, ಕಾಮಗಳಿಗೆ ಐಶ್ವರ್ಯಳನ್ನು ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅನಾಮಿಕ ಜೊತೆ ಹೊಸ ಅನುಭವ ಹೊಂದಲು ಹವಣಿಸುವವನು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಜಿಬಿನ್ ಕೊಲೆಗೂ ಯೋಚಿಸುವವನು. ಇವರೆಲ್ಲರು ತಮ್ಮ ಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಬದುಕಿನ ವಾಸ್ತವಗಳಿಗೆ ಜಿಬಿನ್ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಾಗುವ ಪರಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗದ ಶೋಧ ಯತ್ನವಿದೆ.
ತಾನು ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಅಥವಾ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡ ನೆನಪುಗಳು, ಅನುಭವಗಳು ಒಳಗೇ ತಿಂದು ಹಾಕುವಷ್ಟು ಹಿಂಸೆಗಿಳಿಯುವಾಗ ಮನುಷ್ಯನೊಬ್ಬನ ಅಂತರಂಗದ ಕ್ಷೋಭೆ ಎಂಥದು ಎನ್ನುವ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ದೃಶ್ಯ ಸಾಧ್ಯತೆ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟ ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’ ನಮ್ಮೊಳಗಿನ ಅರಿವಿನ ಹರವನ್ನು ಹಬ್ಬಿಸಿತು. ‘ಎನಿಥಿಂಗ್ ಯು ಇಮ್ಯಾಜಿನ್ ಈಸ್ ರಿಯಲ್’ ಎನ್ನುವ ಪಿಕಾಸೊ ಮಾತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಂತೆ ಇಲ್ಲಿನ ದೃಶ್ಯ ರೂಪಕಗಳು ಮಾತನಾಡಿದವು. ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’ನ ಇಂಥ ಫಿಲಾಸಫಿಕಲ್ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಸಂಧಾನದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಯತ್ನಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಒಂದು ವಿಭಿನ್ನ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದವು.
ನವೋರ್
ರಚನೆ: ಮನೋಜ ಕುಮಾರ್ ದೀರೋಜ
ನಿರ್ದೇಶನ: ಶಹಿಮಲ್ಲಾ ಹಖೀ
ತಂಡ: ತಿವಾ ಧಖ್ಖ–ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಚರ್ಚಾ ಸಮಿತಿ ಅಸ್ಸಾಂ
ಭಾಷೆ: ತಿವಾ
ತಿವಾ ರಾಜಕುಮಾರ ನಾವೋರ್ ಮತ್ತು ಅತಿ ಬಡವನ ಮಗಳು ಸುಂದರಿ ಜಾಲಾಸ್ ನಡುವಣ ಪ್ರೇಮ ಪ್ರಕರಣ ಇದರ ಮೂಲ ವಸ್ತು. ಪ್ರೇಮ–ಪ್ರೀತಿಯ ದುರಂತ ಕಥನ. ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷದ ಸಣ್ಣ ಕುತೂಹಲವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯವೊಂದರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಾಜೋ–ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರೀತಿ ಬದುಕನ್ನು ಇಟ್ಟು ನೋಡುವ ಯತ್ನವಿದು. ಮನೋಜ್ಞ ಕಥನ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳು ಸೂಸುವ ನವಿರು ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತಃಸಂಬಂಧ ತುಂಬ ನಾಜೂಕಾಗಿ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಗ ಅತ್ಯಂತ ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿತು. ತುಂಬ ಸಹಜ ಮತ್ತು ಸರಾಗವೆನಿಸುವ ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ರಂಗವಿನ್ಯಾಸ ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿತ್ತು. ದೃಶ್ಯಾಂತರಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭ ಎನ್ನುವಂಥ ವಿನ್ಯಾಸವದು. ಕಥೆ ಸಾಗುವ ಪರಿಸರವನ್ನು ಅದು ತುಂಬ ಸಹಜವೆಂಬಂತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಹುಲುಮಾನವರು ಮತ್ತು ರಾಜವಂಶದ ನಡುವಿನ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಕ್ಡ್ರಾಪ್ನಂತೆ ಇಡೀ ರಂಗವಿನ್ಯಾಸ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು. ರಂಗದ ಎಡದಲ್ಲಿ ಹುಲುಮಾನವರನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಬೆಳೆದು ನಿಂತ ಒಣ ಹುಲ್ಲು ಕಡ್ಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಾಜವಂಶದ ಲಾಂಛನ. ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಾಗ ತೂರಿಬರುವ ಕೆಂಪು ಬೆಳಕು ಸಂಘರ್ಷದ ಕಿಡಿಗಳನ್ನು ಸೂಸುತ್ತಿತ್ತು. ಬೆಳಕಿನ ವಿನ್ಯಾಸ ಕೂಡ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ದೃಶ್ಯ ಕಾವ್ಯವನ್ನಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತೆದಂರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿ ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಪ್ರೇಮಿಗಳು ತಾವು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಅಥವಾ ಹೊಂದಿದ ಗುರಿ ಮುಟ್ಟಲು ಸೃಷ್ಟಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರೇಮದೋಣಿಯ ಚಿತ್ರಣ ಅತ್ಯಂತ ರೋಮ್ಯಾಂಟಿಕ್. ರಾಜಕುಮಾರನ ಪ್ರೇಮ ಬದುಕನ್ನು ಒಪ್ಪದ ರಾಜ ಕಡೆಗೆ, ಆ ಬಡವಿಯನ್ನು ಮದುವೆ ಆಗುವುದೇ ಆದರೆ ಒಂದು ರಾತ್ರಿಯೊಳಗೆ ದೊಡ್ಡ ದೋಣಿ ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಕಠಿಣ ಷರತ್ತು ವಿಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಸವಾಲನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ರಾಜಕುಮಾರ ರಾತ್ರಿಯಿಡಿ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕಾಡು ಬೆಟ್ಟಗಳ ಅಲೆದು ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕೂಡಿಸಿ ದೋಣಿ ರೂಪಿಸಲು ಅಣಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅರ್ಧ ಕೆಲಸ ಮಗಿಯುವಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಬೆಳಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸವಾಲು ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲನಾದೆನೆಂದುಕೊಂಡ ರಾಜಕುಮಾರ ನೈತಿಕವಾಗಿ ಸೋಲೊಪ್ಪಿಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ತೊರೆದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಇಷ್ಟು ಕಥನವನ್ನು ಮನೋಜ್ಞ ಎನ್ನುವಂತೆ ರೂಪಿಸಿದ ನಿರ್ದೇಶಕ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಮನದಟ್ಟಾಗುವಂತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರೇಮ ದುರಂತದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಚಿತ್ರಣದಾಚೆಗೂ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷದ ಕಿಡಿ ರಾಜಕಾರಣದ ದರ್ಪವನ್ನೇ ಛೇಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಣಿ ಮಗನಿಗಾಗಿ ಪರಿತಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜನ ದರ್ಪದ ಸೋಲನ್ನು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರದ ಅಹಂಕಾರ ಸೋಲುವ ಪರಿಯನ್ನು ತುಂಬ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’
ರಚನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನ: ಅಸೀಮ ಕುಮಾರ್ ನಾಥ್
ತಂಡ: ಸರ್ಸಾ. ಅಸ್ಸಾಂ
ಭಾಷೆ: ಅಸ್ಸಾಮಿ
ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ತುಂಬ ಸೆಳೆದ ನಾಟಕ ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’. ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸ್ಮಶಾನ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಚಿತ್ರಣ ಇಡೀ ನಾಟಕದ ಜೀವಾಳ. ಪ್ರೀತಿ, ಪ್ರೇಮ, ಕಾಮ ಮತ್ತಿತರ ಅಭಿಲಾಷೆಗಳಿಂದ ಒಳಗೇ ನಡೆಯುವ ಅಂತಃಯುದ್ಧದ ಚಿತ್ರಣ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಹೊಸ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿದ್ದವು. ಭಿನ್ನ ಲೈಟಿಂಗ್ವಿನ್ಯಾಸ, ಪರಿಕರಗಳ ಜತೆ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯನ್ನು ಅದೆಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೊ ಅಷ್ಟು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿ ನಾಟಕ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಬಗೆ ನಿಬ್ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವಂತಿತ್ತು. ನನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮೊದಲ ಇಂಥ ವಿಶೇಷ ಅನುಭವ.


ಬದುಕಿನ ರಹಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಿಸರ್ಗದ ರಹಸ್ಯಗಳು ಬೇರೇನಲ್ಲ. ಅವು ಅಂತಃಸಂಬಂಧಿ. ಅಷ್ಟು ಸುಲಭಕ್ಕೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಭೇದಿಸಲಾಗದು. ಅದೊಂದು ನಿರಂತರ ಪಯಣ. ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡಿದ್ದು, ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದು ಅನುಭವ ಅಷ್ಟೇ. ಅದರಾಚೆಗೂ ಬದುಕಿನ ಹರವಿದೆ, ವಿಸ್ತಾರವಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಅದೆಷ್ಟೊ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಮನುಷ್ಯ ದೂರವೇ ಇದ್ದಾನೆ. ತನ್ನ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ದಕ್ಕಿದ್ದಿಷ್ಟೇ ಇರಬಹುದು. ಅಷ್ಟಕ್ಕೇ ಅವನ ನರಳಾಟ, ಒದ್ದಾಟ...
ಜಿಬಿನ್ ತನ್ನ ಸುತ್ತಲಿನ ಕೌಶಿಕ್, ಐಶ್ವರ್ಯ ಮತ್ತು ಅನಾಮಿಕ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಆತ್ಮದ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿರುವವನಂತೆ ಹೊರಗೇ ನಿಂತು ಅವರ ಅಂತರಂಗವನ್ನು ಹೊಕ್ಕು ಶೋಧ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಕೌಶಿಕ್ ಅಪಾರ ಮಟಿರಿಯಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಜಿಂದಗೀಯ ವ್ಯಾಮೋಹಿ, ಐಶ್ವರ್ಯ ಸಿರಿ ಸಂಪತ್ತಿದ್ದರೂ ಸುಂದರ ಬದುಕನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಂಬಲದವಳು. ಆದರೆ ಅನಾಮಿಕಾಗೆ ತನ್ನ ದೇಹದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದರಲ್ಲೇ ಬದುಕಿನ ಆನಂದವನ್ನು ಕಾಣುವ ಆಸೆ! ಕೌಶಿಕ್ ಪ್ರೇಮ, ಕಾಮಗಳಿಗೆ ಐಶ್ವರ್ಯಳನ್ನು ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅನಾಮಿಕ ಜೊತೆ ಹೊಸ ಅನುಭವ ಹೊಂದಲು ಹವಣಿಸುವವನು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಜಿಬಿನ್ ಕೊಲೆಗೂ ಯೋಚಿಸುವವನು. ಇವರೆಲ್ಲರು ತಮ್ಮ ಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಬದುಕಿನ ವಾಸ್ತವಗಳಿಗೆ ಜಿಬಿನ್ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಾಗುವ ಪರಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗದ ಶೋಧ ಯತ್ನವಿದೆ.
ತಾನು ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಅಥವಾ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡ ನೆನಪುಗಳು, ಅನುಭವಗಳು ಒಳಗೇ ತಿಂದು ಹಾಕುವಷ್ಟು ಹಿಂಸೆಗಿಳಿಯುವಾಗ ಮನುಷ್ಯನೊಬ್ಬನ ಅಂತರಂಗದ ಕ್ಷೋಭೆ ಎಂಥದು ಎನ್ನುವ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ದೃಶ್ಯ ಸಾಧ್ಯತೆ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟ ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’ ನಮ್ಮೊಳಗಿನ ಅರಿವಿನ ಹರವನ್ನು ಹಬ್ಬಿಸಿತು. ‘ಎನಿಥಿಂಗ್ ಯು ಇಮ್ಯಾಜಿನ್ ಈಸ್ ರಿಯಲ್’ ಎನ್ನುವ ಪಿಕಾಸೊ ಮಾತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಂತೆ ಇಲ್ಲಿನ ದೃಶ್ಯ ರೂಪಕಗಳು ಮಾತನಾಡಿದವು. ‘ಲೈಫ್ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್’ನ ಇಂಥ ಫಿಲಾಸಫಿಕಲ್ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಸಂಧಾನದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಯತ್ನಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಒಂದು ವಿಭಿನ್ನ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದವು.
ನವೋರ್
ರಚನೆ: ಮನೋಜ ಕುಮಾರ್ ದೀರೋಜ
ನಿರ್ದೇಶನ: ಶಹಿಮಲ್ಲಾ ಹಖೀ
ತಂಡ: ತಿವಾ ಧಖ್ಖ–ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಚರ್ಚಾ ಸಮಿತಿ ಅಸ್ಸಾಂ
ಭಾಷೆ: ತಿವಾ
ತಿವಾ ರಾಜಕುಮಾರ ನಾವೋರ್ ಮತ್ತು ಅತಿ ಬಡವನ ಮಗಳು ಸುಂದರಿ ಜಾಲಾಸ್ ನಡುವಣ ಪ್ರೇಮ ಪ್ರಕರಣ ಇದರ ಮೂಲ ವಸ್ತು. ಪ್ರೇಮ–ಪ್ರೀತಿಯ ದುರಂತ ಕಥನ. ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷದ ಸಣ್ಣ ಕುತೂಹಲವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯವೊಂದರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಾಜೋ–ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರೀತಿ ಬದುಕನ್ನು ಇಟ್ಟು ನೋಡುವ ಯತ್ನವಿದು. ಮನೋಜ್ಞ ಕಥನ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳು ಸೂಸುವ ನವಿರು ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತಃಸಂಬಂಧ ತುಂಬ ನಾಜೂಕಾಗಿ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಗ ಅತ್ಯಂತ ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿತು. ತುಂಬ ಸಹಜ ಮತ್ತು ಸರಾಗವೆನಿಸುವ ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ರಂಗವಿನ್ಯಾಸ ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿತ್ತು. ದೃಶ್ಯಾಂತರಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭ ಎನ್ನುವಂಥ ವಿನ್ಯಾಸವದು. ಕಥೆ ಸಾಗುವ ಪರಿಸರವನ್ನು ಅದು ತುಂಬ ಸಹಜವೆಂಬಂತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಹುಲುಮಾನವರು ಮತ್ತು ರಾಜವಂಶದ ನಡುವಿನ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಕ್ಡ್ರಾಪ್ನಂತೆ ಇಡೀ ರಂಗವಿನ್ಯಾಸ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು. ರಂಗದ ಎಡದಲ್ಲಿ ಹುಲುಮಾನವರನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಬೆಳೆದು ನಿಂತ ಒಣ ಹುಲ್ಲು ಕಡ್ಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಾಜವಂಶದ ಲಾಂಛನ. ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಾಗ ತೂರಿಬರುವ ಕೆಂಪು ಬೆಳಕು ಸಂಘರ್ಷದ ಕಿಡಿಗಳನ್ನು ಸೂಸುತ್ತಿತ್ತು. ಬೆಳಕಿನ ವಿನ್ಯಾಸ ಕೂಡ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ದೃಶ್ಯ ಕಾವ್ಯವನ್ನಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತೆದಂರೆ ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿ ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಪ್ರೇಮಿಗಳು ತಾವು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಅಥವಾ ಹೊಂದಿದ ಗುರಿ ಮುಟ್ಟಲು ಸೃಷ್ಟಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರೇಮದೋಣಿಯ ಚಿತ್ರಣ ಅತ್ಯಂತ ರೋಮ್ಯಾಂಟಿಕ್. ರಾಜಕುಮಾರನ ಪ್ರೇಮ ಬದುಕನ್ನು ಒಪ್ಪದ ರಾಜ ಕಡೆಗೆ, ಆ ಬಡವಿಯನ್ನು ಮದುವೆ ಆಗುವುದೇ ಆದರೆ ಒಂದು ರಾತ್ರಿಯೊಳಗೆ ದೊಡ್ಡ ದೋಣಿ ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಕಠಿಣ ಷರತ್ತು ವಿಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಸವಾಲನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ರಾಜಕುಮಾರ ರಾತ್ರಿಯಿಡಿ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕಾಡು ಬೆಟ್ಟಗಳ ಅಲೆದು ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕೂಡಿಸಿ ದೋಣಿ ರೂಪಿಸಲು ಅಣಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅರ್ಧ ಕೆಲಸ ಮಗಿಯುವಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಬೆಳಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸವಾಲು ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲನಾದೆನೆಂದುಕೊಂಡ ರಾಜಕುಮಾರ ನೈತಿಕವಾಗಿ ಸೋಲೊಪ್ಪಿಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ತೊರೆದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಇಷ್ಟು ಕಥನವನ್ನು ಮನೋಜ್ಞ ಎನ್ನುವಂತೆ ರೂಪಿಸಿದ ನಿರ್ದೇಶಕ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಮನದಟ್ಟಾಗುವಂತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರೇಮ ದುರಂತದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಚಿತ್ರಣದಾಚೆಗೂ ವರ್ಗ ಸಂಘರ್ಷದ ಕಿಡಿ ರಾಜಕಾರಣದ ದರ್ಪವನ್ನೇ ಛೇಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಣಿ ಮಗನಿಗಾಗಿ ಪರಿತಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಜನ ದರ್ಪದ ಸೋಲನ್ನು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರದ ಅಹಂಕಾರ ಸೋಲುವ ಪರಿಯನ್ನು ತುಂಬ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳು